FAAM in de krant

Lees het stuk hier online.

’FAAM’ eerste voorstelling Flexibel | de theaterschool ‘Het is zo belangrijk om gezien te worden’

“Het ambacht staat voorop”, zegt theaterdocent en mede-initiatiefnemer Henriette ter Riet. ,,We willen mensen niet vanuit een beperking opleiden maar vanuit hun mogelijkheden.” De afgelopen zes maanden heeft de eerste lichting van elf studenten hard gewerkt aan FAAM, hun eerste voorstelling samen, losjes gebaseerd op de beroemde musical en film ’Fame’.

FAAM is een coproductie van de kersverse Flexibel |de theaterschool (zie kader) met theatergroep mugmetdegoudentand, het gezelschap van onder meer Joan Nederlof, dat na 38 jaar gaat stoppen. Nederlof is betrokken geraakt bij de voorstelling als gastdocent. Ze vindt het belangrijk dat er meer ruimte wordt gecreëerd voor mensen met een beperking: ,,Wanneer we inclusiviteit serieus nemen en mensen met een beperking meer op toneel of televisie willen zien, moeten we er ook voor zorgen dat ze de kans krijgen om zich te scholen.”

Het is vooral aan het doorzettingsvermogen van Ter Riet en haar collega Jantine Geels te danken dat die school er gekomen is. Ter Riet is al 25 jaar betrokken bij Flexibel, eerst als oprichter en docent van de zondagse theatergroep en nu dus als artistiek leider van de theaterschool. Zij heeft ook de kenmerkende speelstijl ‘ConnActing’ ontwikkeld. Ze legt uit: ,,De studenten werken samen met professionele acteurs die hen supporten. Een aantal van onze studenten heeft bijvoorbeeld moeite met het onthouden van teksten. Een van de ‘profs’ helpt hen dan met cues of overgangen. ‘ConnActing’ betekent eigenlijk ‘verbinden door te acteren’, en dat werkt twee kanten op. Dat levert vaak hele mooie dingen op: onverwachte invallen, geestige improvisaties. Gouden momenten.” Joan vult aan: ,,Normaal word je als acteur verondersteld je aan het script te houden. Hier leer je juist buiten de lijntjes te kleuren. Dat vereist een grote alertheid en flexibiliteit – die naam Flexibel komt niet uit de lucht vallen – en je moet heel dichtbij jezelf blijven.”

Ik mag een stukje van de repetitie bijwonen en spreek na afloop met Nederlof en ter Riet. Als ik binnenkom, klinkt er een luid gejoel. Het is woensdagmiddag 25 april, naast maandag de vaste repetitiedag voor de makers van ’FAAM’. Ze hebben al vanaf negen uur die ochtend gewerkt; nog maar een paar weken tot de feestelijke première op 14 mei. Ze spelen de laatste scène nog een keer en vooral de uitbundige dans, valt mij op, levert veel lol en nieuwe energie op. ’FAAM’ is in opzet gebaseerd op de legendarische musical en film ’Fame’ maar ook op de persoonlijke ervaringen van de acteurs. Net zoals in het origineel werken de theaterstudenten aan een toneelstuk, in dit geval ’Cyrano de Bergerac’. Allemaal komen ze, uitgedost met de voor Cyrano kenmerkende lange neus, vanachter het gordijn tevoorschijn. Na een woest gevecht valt Christian op de grond, staat op, zegt ‘Ik ben dood’ en stort vervolgens weer neer. Erg geestig.

Elke repetitiedag wordt gevolgd door een nabespreking waarin ze elkaar vooral complimenten geven. Opvallend is de vrijheid waarmee ze naar elkaar kijken en het gemak waarmee ze complimenten geven en ontvangen. Nergens een greintje ongeduld te bespeuren, ze gunnen elkaar veel. Joan legt uit dat ze volgende week van elke scène een foto willen ophangen in de coulissen zodat iedereen in één oogopslag kan zien welke scène aan de beurt is. Het idee wordt enthousiast ontvangen.

Ter Riet en Nederlof hebben elkaar leren kennen door een theaterproject van Special Arts, een organisatie die stimuleert dat mensen met een beperking aan kunst kunnen doen en hun talenten kunnen ontwikkelen, en het klikte meteen.

Geestig is dat ze onafhankelijk van elkaar allebei uit waren gekomen bij ’Fame’, als geweldig uitgangspunt om hun eerste voorstelling op te baseren. Joan schreef zelf het script voor ’FAAM’, waarin ze ook een aantal persoonlijke verhalen van de studenten verwerkte: ,,Het is een stuk in een stuk, je ziet eigenlijk flarden van een repetitie. Voor mij is het heel fijn om een tijd met de groep te kunnen werken. Ze zijn zo ‘eager’ en vol overgave.”

Ter Riet: ,,Het is voor mij persoonlijk ook een mooie boog. Toen ik net theater ging studeren, was ik een groot fan van de voorstellingen van mugmetdegoudentand. Ik had toen niet durven dromen, dat Joan nu lesgeeft op ‘mijn’ school. Het is voor iedereen belangrijk om gezien te worden, om opgemerkt te worden. Maar zeker voor deze groep studenten die vaak de nodige afwijzingen achter de rug hebben, is dat zo belangrijk. Dat ze gezien worden, dat ze er mogen zijn, dat er hard voor ze geklapt wordt!”

FAAM

Flexibel|de theaterschool en mugmetdegoudentand, ’FAAM’. Tekst en regie: Joan Nederlof, Henriette ter Riet. Van en met: Lois Bergen, Michiel de Laet, Joan Nederlof, Destheny Osei-Owusu, Sonja de Nie, Tim Schuitvlot-van den Hout, Tamara Hermes, Dick van den Toorn, Prince Betorina, Henriette ter Riet, Pascalle Janssen, Alix Adams, Willem Tokkie, Marjolein Meinen, Danique van den Bos, Marianne van Zeijlen, Jelger Knol. Te zien: Amsterdam, Theater Bellevue, 14 mei ; Purmerend , Theater de Purmaryn, 21 mei / Meer info: mugmetdegoudentand.nl of wherelant.nl

Foto: © Marcel Molle

Tekst: Margriet Prinssen